Και τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια στο σύμφωνο συμβίωσης

Και το όνομα αυτού: «Σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης». Που έφερε θύελλα στην Εκκλησία και βαθύ ρήγμα στους μητροπολίτες.

«Είναι δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να διαμορφώνει όπως θέλει τη ζωή του και δικαίωμα της Πολιτείας να αναγνωρίζει τις επιλογές αυτών των πολιτών». Ο πρώην υπουργός Δικαιοσύνης Μιχάλης Σταθόπουλος (που χειρίστηκε αρχικά το θέμα των ταυτοτήτων) δίνει συγχαρητήρια στο νυν υπουργό Σωτήρη Χατζηγάκη που «τολμά να προωθήσει αυτό το προοδευτικό νομοσχέδιο», το οποίο όμως θα είναι «ατελές εάν δεν συμπεριλάβει και τα ομοφυλόφιλα ζευγάρια».

Ο καθηγητής του Αστικού Δικαίου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών επικρίνει τη θέση της Εκκλησίας, λέγοντας ότι είναι «αναχρονιστική και θυμίζει περιόδους σκοταδισμού». Συστήνει μάλιστα στους σκληρούς ιεράρχες «να εκφράζονται χριστιανικότερα».

Μπορούμε να πούμε ότι το σύμφωνο θα καθιστά τα δύο μέλη ουσιαστικά συζύγους;

«Το σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης δεν εξομοιώνεται με το γάμο. Δεν παράγει όλες τις έννομες συνέπειες του γάμου, αλλά λιγότερες. Επομένως δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για συζύγους αλλά για συντρόφους συνδεόμενους με το σύμφωνο αυτό».

Η κοινότητα των ομοφυλοφίλων το χαρακτήρισε «ατελές» γιατί καλύπτει μόνο τις ετερόφυλες σχέσεις.

«Πράγματι, είναι ατελές βήμα και άτολμο γιατί η κοινωνική πραγματικότητα θα επέβαλλε να αντιμετωπιστεί από το νομοσχέδιο και η σχέση ομοφυλόφιλων ζευγαριών. Είτε συμφωνεί είτε διαφωνεί κανείς, οφείλει να σέβεται την επιλογή των ενδιαφερομένων. Είναι θέμα κάθε ανθρώπου να διαμορφώνει όπως αυτός θέλει τη ζωή του. Και η Πολιτεία οφείλει να αναγνωρίζει τις επιλογές των πολιτών. Αρα είναι θετική η πρόσφατη είδηση ότι το υπουργείο Δικαιοσύνης συζητεί και αυτό το ενδεχόμενο».

Εκτιμάτε ότι ενδεχόμενη προσφυγή των ομοφυλοφιλικών σωματείων στο ΣτΕ για τη συνταγματικότητα του συμφώνου μπορεί να ευδοκιμήσει;

«Δεν μπορώ να προεξοφλήσω μελλοντικές δικαστικές κρίσεις, αλλά η γνώμη μου είναι ότι δεν υπάρχει ίχνος αντισυνταγματικότητας. Αντιθέτως, η συνταγματική προστασία της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας κάθε πολίτη επιβάλλει την αναγνώριση της ελεύθερης συμβίωσης, με την έννοια της πρόσδοσης σε αυτήν έννομων συνεπειών».

Πώς σχολιάζετε την τοποθέτηση του αρχιεπισκόπου, που συνέστησε «σύνεση και ψυχραιμία» και πώς τη θέση της Εκκλησίας ότι θεωρεί «πορνεία κάθε άλλη συζυγική σχέση εκτός γάμου»;

«Και στο συγκεκριμένο θέμα, ο αρχιεπίσκοπος έχει δείξει σύνεση, μετριοπάθεια και χριστιανική αγάπη ακόμη και απέναντι σε αυτούς που ζουν διαφορετικά. Η αντίθετη θέση ορισμένων μητροπολιτών γνωστών για τις ακραίες απόψεις τους, που φαίνεται να παρέσυρε τη Διαρκή Ιερά Σύνοδο σε οξύτατες διατυπώσεις, είναι αναχρονιστική και θυμίζει περιόδους σκοταδισμού.

»Θα μπορούσε να εκφραστεί η διαφωνία τους με το νομοσχέδιο ηπιότερα και χριστιανικότερα. Και εν πάση περιπτώσει δεν μπορούν να μιλούν και για λογαριασμό εκείνων που θέλουν να βρίσκονται έξω από το "ποίμνιο" της Εκκλησίας ή που θέλουν να έχουν διαφορετικό τρόπο ζωής».

Για την εκτός γάμου συμβίωση τι ισχύει σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες;

«Οι ελεύθερες ενώσεις μεταξύ όχι μόνον ετεροφύλων αλλά και ομοφύλων προσώπων έχουν ήδη αναγνωριστεί στις περισσότερες χώρες. Η Αγγλία και η Γερμανία έχουν καθιερώσει τέτοιο σύμφωνο, μόνο που δεν επιτρέπεται να το συνάψουν οι ετερόφυλοι αλλά οι ομόφυλοι. Θεωρώ κι αυτή τη ρύθμιση λειψή γιατί δεν αντιμετωπίζει μια κοινωνική πραγματικότητα για τα ζευγάρια που δεν επιθυμούν το γάμο».

Ποια χώρα ήταν πρωτοπόρος;

«Πρωτοπόρος υπήρξε η Δανία που από το 1989 θέσπισε το θεσμό της δηλωμένης συμβίωσης με εφαρμογή σε αυτήν των διατάξεων που αναφέρονται στο γάμο. Το 2001 η Ολλανδία θέσπισε, για πρώτη φορά διεθνώς, νόμο που επιτρέπει τον πλήρη γάμο μεταξύ προσώπων του ίδιου φύλου. Ανάλογο νόμο καθιέρωσε και το Βέλγιο, το 2003, ενώ η τρίτη χώρα στον κόσμο που νομιμοποίησε το γάμο μεταξύ ομοφύλων ήταν η Ισπανία το 2005».

Θα περιμένατε από μια συντηρητική κυβέρνηση να δρομολογήσει μια προοδευτική ρύθμιση;

«Αξίζουν συγχαρητήρια στον υπουργό Δικαιοσύνης που τολμά να προωθήσει αυτό το προοδευτικό νομοσχέδιο. Χρησιμοποιώ τη λέξη "τόλμη" διότι ο πολιτικός χώρος της σημερινής κυβέρνησης έχει συντηρητική παράδοση και πολλούς συντηρητικούς οπαδούς».

Γιατί το ΠΑΣΟΚ δεν προχώρησε σε ανάλογη ρύθμιση;

«Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ εισήγαγαν πολλές μεταρρυθμίσεις στο οικογενειακό μας Δίκαιο. Η σημαντικότερη ήταν το 1983 με τη θέσπιση της ισονομίας των φύλων, την αναγνώριση του πολιτικού γάμου, την εξομοίωση των εκτός γάμου τέκνων, τη φιλελευθεροποίηση του Δικαίου του διαζυγίου, την κατάργηση αναχρονιστικών κωλυμάτων γάμου, όπως το κώλυμα της μοιχείας.

»Το 1996 ακολούθησε η μεταρρύθμιση του Δικαίου της υιοθεσίας και το 2002 η ρύθμιση της ιατρικής υποβοήθησης στην ανθρώπινη αναπαραγωγή. Θεωρώ βέβαιο ότι θα ακολουθούσε και η ρύθμιση των ελεύθερων συμβιώσεων, αλλά στο μεταξύ επήλθε η κυβερνητική αλλαγή του 2004».


Της ΟΛΥΜΠΙΑΣ ΛΙΑΤΣΟΥ. Δημοσιεύθηκε στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ στις 2/4/2008

[http://www.enet.gr/online/online_text/c=110,id=79816096]